هيچ يك از اعمال انسان ، بازدهي صد درصد ندارد از اين رو استفاده بهينه و ممانعت از هدر رفتن امكانات امري اساسي است اين نكته هنگامي اهميت بيشتري پيدا ميكند كه موضوع انرژي مطرح شود. منظور از بهينهسازي مصرف انرژي ، انتخاب الگوها و اتخاذ و بكارگيري روشها و سياستهايي در مصرف درست انرژي است. كه از نقطه نظر اقتصاد ملي مطلوب باشد و استمرار وجود و دوام انرژي و ادامه حيات و حركت را تضمين كند. در اين چارچوب تعيين سهم صورتهاي مختلف انرژي در سبد انرژي هر جامعه با توجه به امكانات درازمدت آن جامعه، همچنين بكارگيري پربازده ترين شيوه استفاده از آنها كه متضمن كاهش تخريب منابع انرژي و نيز كاهش تأثيرات سوء ناشي از اسـتفاده ناصـحيح از انرژي، بر عوامـل ديگر حيات و محـيط زيـست مدنظر است ، اين استفاده درست و به جا از انرژي، نه تنها متضمن استمرار حيات و توسعه پايدار جامعه است بلكه منجر به بقاء انرژي براي همگان و نسلهاي آتي و مانعي براي توليد و گسترش آلودگيهاي زيست محيطي ناشي از مصرف نادرست انرژي خواهد بود.
احداث تأسيسات توليد انرژي الكتريكي و شبكههاي برق رساني نياز به هزينههاي زيادي دارد. هزينه احداث تأسيسات توليد و انتقال و توزيع برق براي هر كيلووات ساعت معادل 800 دلار ميباشد . علاوه بر بار مالي زمان لازم براي احداث نيروگاه 3 تا 8 سال است. همچنين هزينههاي جاري و ثابت سالانه نيروگاهها گاهي بالغ بر 20 درصد سرمايهگذاري اوليه ميشوند. از اين رو كاهش مصرف انرژي الكتريكي به ميزان قابل ملاحظهاي در حفظ و بقاء سرمايههاي ملي مؤثر است. با توجه به پتانسيلهاي صرفهجويي موجود در بخش صنعت سالانه ميتوان 670 ميليارد تومان در اين بخش صرفهجويي كرد. در بخش خانگي نيز ميتوان با بكارگيري راهكارهاي استفاده بهينه از لوازم خانگي انرژي بر تا حد زيادي از اتلاف سرمايههاي ملي جلوگيري كرد. لازم به ذكر است در كشور ما در خانه و مكان هاي تجاري ، سالانه در حدود 200 ميليون بشكه نفت خام براي توليد حرارت و سرما مصرف ميشود. در صورتيكه اگر با روشهاي صرفهجويي فقط 10 درصد در طول سال در مصرف انرژي وسايل گرمازا و سرمازاي خود صرفهجويي كنيم در حدود 20 ميليون بشكه نفت خام صرفهجويي كردهايم كه ارزش اين مقدار انرژي (با احتساب قيمت هر بشكه نفت خام 25 دلار و هر دلار 800 تومان) چهارصد ميليارد تومان است.
دیگر مواردی که علاوه بر بار اقتصادی بهینه سازی مصرف سوخت را ضروری میسازد:
- بالا بودن رشد جمعيت و نياز به تقاضاي بيشتر انرژي
- محدوديت منابع انرژي به دليل تجديدناپذير بودن آن
- رشد بالاي مصرف انرژي به دليل الگوي ناصحيح مصرف انرژي
- عدم وجود سيستم بازيافت انرژي
- وجود صنايع و كارخانجات فرسوده
- متكي بودن اقتصاد ملي به درآمدهاي نفتي
- افزايش گازهاي گلخانهاي و بارانهاي اسيدي
در همین راستا معاون عملیات شرکت ملی گاز ایران با بیان این که برای بهینه سازی مصرف سوخت، ایجاد ساختار انرژی در کشور ضروری است، گفت: با ایجاد ساختار انرژی، مشخص خواهد شد مناطق مختلف با توجه به شرایط خاص خود از چه نوع انرژی می توانند بهره مند شوند.
عبدالحسین ثمری با بیان این که نیازمند به ایجاد ساختار انرژی در کشور هستیم، اظهار داشت: بر اساس دستور وزیر نفت روش سوخت رسانی به مناطق سردسیر و گرمسیر باید متفاوت شود.
وی افزود: با توجه به آنکه گازرسانی به روستاها در مناطق صعب العبور بسیار هزینه بر بوده و انتقال گاز با خط لوله در برخی مناطق صرفه اقتصادی نخواهد داشت، بررسی روی سایر حامل های انرژی در دستور کار قرار گرفته است.
معاون عملیات شرکت ملی گاز ایران اظهار داشت: به منظور تنوع بخشی به سبد سوختی، روش های سوخت رسانی ال پی جی، گاز طبیعی، سی ان جی، ال ان جی، نفت سفید، برق و انرژی های نو در دست بررسی است و در بررسی های آینده مشخص خواهد شد کدام انرژی برای چه منطقه ای بهتر است.
مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز ایران نیز پیشتر از تنوع بخشیدن به سبد انرژی شرکت گاز و تهیه بسته ای از هفت حامل انرژی برای گازرسانی به مناطق مختلف کشور تا ٦ ماه آینده خبر داده بود.
وزیر نفت اخیرا از بررسی روش های مقرون به صرفه برای سوخت رسانی در مناطق مختلف کشور تا ٦ ماه آینده خبرداده و گفته بود: نظام سوخت رسانی کشور بر اساس هزینه و صرفه بازنگری می شود. ییژن زنگنه افزوده بود: دستور داده شده است بهترین روش سوخت رسانی برای هر منطقه از کشور بررسی و اعلام شود